Zou jij het geloven als iemand zei dat tweederde van alle projecten faalt ten opzichte van de oorspronkelijke doelen? Overal en altijd? Dat de helft daarvan alleen met hangen en wurgen over de eindstreep komt? En dat die andere helft zelfs voortijdig wordt gestopt? Zou jij geloven dat er maar één oorzaak is van al dat leed? En dus ook maar één oplossing? Laat ik eens wat leiderschapsknuppels in het projectmanagement-hoenderhok gooien.
De theorie
Daar zit je dan met je kersverse projectmanagement certificate aan tafel voor de project board meeting. Je power point presentation is tot in de puntjes verzorgd. Voor je ligt het met bloed, zweet en tranen samengestelde exception report en alle verdere project problems and issues zijn nauwgezet in een mooie excel spreadsheet verzameld.

Je team heeft aangegeven dat als er geen beslissingen worden genomen het werk dreigt stil te vallen. Dit is dus een belangrijke bijeenkomst. Het is nu of nooit! Go/no go!

De praktijk
Maar de executive heeft geen agenda gemaakt voor de bijeenkomst. Er zijn geen minutes van de vorige keer. En niet iedereen is er of komt te laat. En het gaat allemaal nergens over. De hele project board bestaat uit managers die zichzelf graag horen praten en een sterke persoonlijke mening vertegenwoordigen.

Het ene na het andere technische detail wordt naar willekeur uitgebreid besproken. Er worden geen besluiten genomen. Het klinkt allemaal heel belangrijk, je aarzelt, je durft er niet tussen te komen.

En de klok tikt verder. Tik-tak-tik-tak. De vergadering vliegt voorbij en voor je het weet sta je weer buiten met je lap top, je exception report en je spread sheet. En wacht er een lange gang terug naar je team die reikhalzend naar je staan uit te kijken…

Waar zou dat heen gaan denk je?

Metastudies
Wat is dat toch met die ontsporende projecten? Het zijn meta-studies die aantonen dat maar liefs tweederde van alle projecten “overal en altijd” faalt. Kijk bijvoorbeeld maar eens op www.golaroth.com of klik hier. Dat kost wereldwijd handen vol met geld; miljarden in de ICT-industrie alleen al! Maar het gaat ook direct ten koste van de mens: die lijdt en slijt ervan. Er wordt wat afgeklaagd en als crisismanager heb ik meer dan mijn deel aan leed en ellende gezien.

Ezels 
Zo maar een kop uit Dagblad De Pers van 5 juli 2011: “De volgende ezels stoten zich alweer”. De overheid lijkt “enigszins” op de juiste weg te zijn, zo lees ik, maar de gemeenten zijn alweer op “stompzinnige wijze belastinggeld [aan het] verkwisten [op] ICT-projecten”.

Volgens MarketGap International geven alle gemeenten samen jaarlijks 231 miljoen euro te veel (!) uit aan ICT. En dat is nog maar het tipje van de ijsberg. Er wordt overal gekampt met structureel ontsporende projecten.

Wat is hier aan de hand?

Flatline
Jaren geleden nam ik deel aan een groot projectmanagementseminar waarin een aantal goeroes kwam vertellen over methoden en technieken. Een vertegenwoordiger van een specifieke projectmethodiek vertelde hartstochtelijk een trots verhaal over het enorm toegenomen aantal gecertificeerde projectmanagers. Hij liet mooie steile grafieken zien.

Vlak daarvoor had hij echter verteld dat het aantal succesvolle projecten over de afgelopen decennia (!) angstvallig constant was gebleven, ongeveer op die magische éénderde van het totaal. Een flatline dus. Ik stak mijn hand op en zei: “Leg die grafieken nou eens over elkaar héén!?”.

I rest my case.

Zal ik eens even lekker prikkelen en stangen?

– Projectmanagementmethodes zijn nutteloos!
– Projectmanagers zijn waardeloos!
– Projectmanagement is zinloos!
– Projectbudgetten zijn weggegooid geld!
– Projectmislukkingen zijn volstrekt normaal!

Zo. Die durft!

Lees het nou nog eens en zeg aan het einde van iedere zin “zonder leiderschap”.

Aha! Met andere woorden:

– De hoogste academische graad in projectmanagement stelt niets voor zonder leiderschap
– De meest ambitieuze projecten lopen hopeloos vast zonder leiderschap
– Geen enkele projectmanagementmethode, -filosofie of -visie heeft enige toegevoegde waarde zonder leiderschap

Het wordt niets zonder Annabel (**) maar het wordt al helemáál niets zonder leiderschap!

Ik wil het je nog sterker vertellen: een goed leider heeft strikt genomen helemaal geen projectmanagementdiploma nodig. Zijn handelen vloeit ‘automatisch’ voort uit zijn leiderschapsvaardigheden. Een methode is een noodzakelijk stuk gereedschap, meer niet. Het helpt hem zijn organisatiestructuur aan te sturen. Toch blijven we neiging houden de oplossing bij de methode en de machine te zoeken en niet bij de mens.

Step up!
Ga maar eens googlen wat er zoal aan diverse oorzaken wordt gegeven voor al die project-misère (zoek op “project falen mislukken oorzaken”). Bij allemaal kun je de vraag stellen: maar waaróm is dat dan? Waaróm is dittemedatniet vastgesteld (scope!) en zussemo verkeerd aangepakt (risico’s!)? Waaróm? Laten we het beestje nou gewoon eens bij de naam noemen en alle uitgekauwde oorzaken van projectfalen één aggregatieniveau hoger tillen.

Hier zijn de vijf leiderschapsknuppels als het gaat om de leiders in onze organisaties:

– Er zijn er te weinig! (ik noem dat leiderschapschaarste) (*)
– We weten niet waar ze zitten! (idem: leiderschapsdetectie)
– We verdelen ze verkeerd! (leiderschapsdistributie)
– We houden niet van ze! (leiderschapskoestering)
– We stellen ze bloot aan alle zeven hoofdzonden tegelijk! (leiderschapsintegriteit)

Symptoombestrijding
Bovengenoemd artikel in Dagblad De Pers bevat een kader: “Mislukte projecten: de Britten zijn er klaar mee”. Daarin worden door de Britse regering alle “duurdere ICT-projecten in de toekomst zoveel mogelijk opgeknipt in deelprojecten”. Om overzicht te bewaren en oncontroleerbare monsters te voorkomen, denken ze.

Wat denk jij, nu je bovenstaande hebt gelezen? Ik denk: het is wellicht een stap in de goede richting maar het is nog steeds symptoombestrijding. Met slechte leiders op die kleinere projecten verplaats je het probleem juist weer een niveau naar benéden.

De oplossing 
De Engelsen hebben één woord om aan dit universele probleem te verbinden: recognition. Want zolang we voortdurend, met alle respect, één niveau te laag blijven denken herkennen we het basisprobleem niet, laat staan dat we het erkennen. Beide zijn noodzakelijk om een begin te maken met een structureel andere benadering van het verschijnsel Chronisch Falende Projecten.

De basisoplossing voor het geheel ligt binnen de vijf prikkelende leiderschapsknuppels. Fabels? Sprookjes? Te kort door de bocht? Humbug? Laat ik je vanaf deze plek uitdagen om met me mee te denken. Zodat we allemaal onderdeel worden van de oplossing en niet blijven hangen in het probleem.

Anders moeten we over enkele decades opnieuw vaststellen dat de flatline van mislukte projecten nog steeds zo plat is als ons oude vertrouwde dubbeltje. En tegen die tijd rest ons niets anders dan er in te berusten en chronisch projectfalen als fait accompli te aanvaarden. Ten koste van lijf en leden van alle betrokkenen. Mij dunkt, een somber en ongewenst toekomstbeeld.

Think about it!

http://www.managersonline.nl/weblog/896/vijf-leiderschapsknuppels-in-het-projectmanagement-hoenderhok.html

Sauvegarder cet article ?

Connexion S'inscrire